Kiedy wstyd to norma a kiedy trzeba sobie z nim radzić?
Dziś chciałabym poruszyć temat „Jak radzić sobie ze wstydem?”.
Wstyd często wynika z przestrzegania społecznych norm i jest ściśle związany z naszymi wartościami. To uczucie pojawia się naturalnie, gdy łamiemy przyjęte normy, na przykład idąc nago do pracy 🙂
Nie ma w tym nic złego, jeśli czujemy wstyd z powodu popełnionego błędu. Jednak to uczucie powinno być chwilowe, mijać, a my nie powinniśmy żyć w jego cieniu ani go nadmiernie przeżywać.
Ostatnio pisałam o wstydzie w kontekście choroby. Choroba i jej objawy nie zawsze mają związek z naszymi wartościami, ale mogą prowadzić do wstydu, choć na to nie mamy wpływu.
Kiedy więc wstyd staje się problemem?
Problem pojawia się, gdy wstyd uniemożliwia nam normalne funkcjonowanie, powoduje izolację od innych, a czasem nawet jest nieadekwatny do sytuacji. W przypadku wielu chorób, na które nie mamy wpływu, doświadczamy wstydu, co zakłóca nasze poczucie własnej wartości. To błędne koło.
Jeśli czujesz, że poczucie wstydu przeszkadza Ci w normalnym funkcjonowaniu, skłania Cię do izolacji, jest nieproporcjonalne do sytuacji i powoduje złe samopoczucie, mam nadzieję, że poniższy tekst „Jak radzić sobie ze wstydem?” będzie dla Ciebie pomocny.
Osobiście wielokrotnie doświadczałam wstydu z różnych powodów. Przetestowałam i opracowałam przez lata kilka metod, które pomagają mi zminimalizować te uczucia. W moim przypadku wstyd nie zawsze był spowodowany tylko chorobą, ale także uniemożliwiał mi normalne funkcjonowanie.
Jak sobie radzić ze wstydem?
Przedstawię Ci sposoby na radzenie sobie ze wstydem w formie podpunktów. Oczywiście, jeśli wolisz inną kolejność, śmiało ją dostosuj do swoich preferencji. Nie musisz korzystać ze wszystkich, wybieraj te, które najbardziej Ci odpowiadają.
Nazwij i zrozum:
-
- Nazwij to, co czujesz, i spróbuj zrozumieć towarzyszące Ci emocje.
Zaakceptuj:
-
- Zaakceptuj siebie i sytuację, w jakiej się znajdujesz. Choć nie zawsze da się od razu zaakceptować każdą sytuację, warto nad tym pracować.
Zdaj sobie sprawę, że nie miałaś na to wpływu:
-
- Nie obwiniaj siebie, zwłaszcza w przypadku choroby czy podobnych sytuacji. Zrozum, że każdy czasem popełnia błędy.
Nie musisz wszystkich zadowalać:
-
- Wstydu często doświadczamy, gdy nie spełniamy czyichś oczekiwań lub słyszymy niemiłe komentarze. Pamiętaj, że każdy ma swój punkt widzenia i system wartości. Nie musisz zadowalać wszystkich – ważne jest, abyś zaakceptowała sama siebie.
Zastanów się dlaczego ktoś Cię skrytykował:
-
- Przemyśl, czy problem leży naprawdę u Ciebie. Czasem krytyka nie jest związana z nami, ale z problemami drugiej osoby.
Mów do siebie i o sobie dobrze:
-
- Myśl o sobie pozytywnie. Warto pielęgnować pozytywny dialog wewnętrzny.
Czy inni rzeczywiście uważają, że powinnaś się czegoś wstydzić?:
-
- Spróbuj zastanowić się, czy to, co czujesz, jest zgodne z rzeczywistością. Czasem wstyd jest tylko w naszej głowie, a inni odbierają nas inaczej, niż przypuszczamy.
Otwórz się przed bliskimi osobami:
-
- Zaufaj bliskim osobom i stopniowo wychodź ze strefy komfortu. Dziel się z nimi, zwłaszcza gdy wstyd utrudnia Ci codzienne funkcjonowanie.
Psychoterapia:
-
- Nie bój się sięgać po pomoc psychoterapeuty. To nie jest ostateczne rozwiązanie, a wręcz przeciwnie – może znacząco pomóc w radzeniu sobie z wstydem. Nie ma w tym żadnego wstydu!
Czy jeśli o czymś nie chcę mówić, to znaczy, że się wstydzę?
Oczywiście, że nie. Nie zawsze musimy być skłonni do dzielenia się wszystkimi aspektami naszego życia lub pokazywania wszystkich detali. Decyzja o zachowaniu prywatności nie zawsze wynika z wstydu; czasem jest to podyktowane innymi powodami. Warto zrozumieć, że niechęć do rozmowy na dany temat nie zawsze jest związana z wstydem, ale istotne jest, aby unikać, aby wstyd sam w sobie nas nie przytłaczał. Kluczowe jest, aby czuć się komfortowo ze sobą, niezależnie od tego, co wybieramy zachować dla siebie.
