W tym artykule omawiamy potencjalne korzyści refleksologii i naturopatii w łagodzeniu objawów endometriozy oraz regulacji hormonalnej. Refleksologia, zwłaszcza na stopach, okazuje się być skuteczną terapią naturalną, wspierającą organizm w procesie samouzdrawiania. Choć brak badań klinicznych skupionych wyłącznie na refleksologii w kontekście endometriozy, liczne opinie pacjentek oraz pozytywne doświadczenia sugerują, że może ona być cennym uzupełnieniem tradycyjnych terapii. Poznacie również rolę naturopatii w regulacji hormonalnej i jak holistyczne podejście pomaga kobietom odzyskać wiarę w wyzdrowienie.
Na temat refleksologii i naturopatii rozmawiałam z refleksolożką, Marzeną Gólską, z Life Nature Balance.
Naturopatia i refleksologia - holistyczne podejście do endometriozy
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Czy refleksologia i naturopatia mogą pomóc w łagodzeniu objawów endometriozy? Czy istnieją konkretne techniki refleksologiczne, które można zastosować w celu złagodzenia bólu lub dyskomfortu związanego z endometriozą?
Marzena Gólska (Life Nature Balance): Terapie naturalne (naturopatia) to mało inwazyjne, bezpieczne oraz co najważniejsze – bez skutków ubocznych, metody wspierania organizmu w powrocie do zdrowia i homeostazy, przy każdej przypadłości, również przy endometriozie. Głównym celem i jednocześnie skutecznym efektem terapii uciskowej na stopach (głównie), dłoniach oraz twarzy jest pobudzenie organizmu do samouzdrawiania. Endometrioza jest jednocześnie stanem zapalnym, zaburzeniem równowagi hormonalnej oraz tzw. chorobą autoimmunologiczną, wynikającą z osłabienia odporności i immunologii, a refleksologia zaś to działanie na każdym poziomie komórkowym i docieranie do każdego zaburzonego miejsca w ciele (układ rozrodczy, hormonalny, itd.). Dlatego jest ona tak skuteczna, mimo tego, że bezinwazyjna, bo dzięki nerwom, kanałom energetycznym oraz meridianom, impuls wywołany dotykiem danego miejsca na mapie stóp, dociera dokładnie tam, gdzie występuje zaburzenie (stan zapalny lub zastój energetyczny). Refleksologia opiera się głównie na anatomicznym podziale ciała na strefy oraz na mapach rąk, stóp oraz twarzy, akupresura zaś bazuje na meridianach: “Koncepcja kanałów energetycznych stanowi podstawę, na której opiera się praktyka refleksologii i akupunktury. U źródła obu leży założenie, że energia życiowa przepływa przez ciało wzdłuż pewnych kanałów. W obu systemach wychodzi się z założenia, że choroba rozwija się na skutek zablokowania kanałów energii. Punkty akupunkturowe […] pobudza się lub uspokaja igłami. Refleksolog skupia się natomiast głównie na stopach, czasami też na dłoniach, uszach lub innych częściach ciała, pobudzając za pomocą ucisku palcem obszary refelksoryczne, jak również położone tam odcinki meridianów.” (Inge Dougnas “Refleksologia”).
Jeśli natomiast chodzi o konkretne techniki, to każda szkoła refleksologiczna posiada swoje protokoły leczenia i wspierania zdrowia. W moim przypadku ukończyłam kursy zawodu refleksolog w dwóch różnych miejscach (nurtach), dlatego mam porównanie skuteczności mojej praktyki. Rozpoczęłam swoją pracę refleksologa w nurcie zachodnim (kanadyjskim), przeprowadzam obecnie zabiegi głównie w refleksologii łączącej medycynę Wschodu z refleksologią zachodnią oraz innymi terapiami medycyny niekonwencjonalnej (termopunktura, zioła, aromatoterapia, dźwięk itp.). Głównie dlatego, że dopiero holistyczne podejście do osoby z zaburzeniami zdrowia (nie lubię i staram się nie używać słowa “chora/chory/choroba”), na poziomie nie tylko samego ciała, ale i psychiki (emocji) oraz ducha (serca) przywraca balans w postaci samouzdrawiania się organizmu z każdej, nawet tej najcięższej wg medycyny, przypadłości.
W temacie samej endometriozy najskuteczniejsza jest staranna (ale nie-bolesna, stres = walka lub ucieczka, pamiętajmy o tym) refleksologia stóp okolic pięty i kostek (refleksy miednicy, macicy, jajników), przyśrodkowej części stopy (refleksy kręgosłupa oraz centra energetyczne zwane czakrami, często zablokowane w chorobach z autoagresji) oraz duże palce, zarówno u stóp, jak i dłoni (refleksy głowy, ale i mózgu – przysadka) oraz rozmieszczone w określonych miejscach stopy – refleksy wątroby (metabolizm estrogenów), refleksy nadnerczy (stres = kortyzol) oraz refleksy tarczycy (regulacja całego układu hormonalnego w kobiecym ciele). Najlepiej jednak wybrać się do sprawdzonego refleksologa na pierwsze zabiegi terapii uciskowej na stopach, który poinstruuje pacjentkę, jak może samodzielnie wykonywać taką autorefleksologię na swoich stopach, bądź dłoniach.
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Jakie są dowody naukowe na skuteczność refleksologii i naturopatii w leczeniu endometriozy?
Marzena Gólska (Life Nature Balance): Niestety nie udało mi się trafić na badania kliniczne stricte poświęcone refleksologii w endometriozie. Jest to terapia naturalna, a więc politycznie nie sponsorowana przez koncerny będące jednocześnie sponsorami takowych badań. Najlepszym jednak dowodem są rzeczywiste opinie oraz doświadczenia kobiet, które korzystają na co dzień z naturopatii oraz refleksologii zamiennie lub w połączeniu z leczeniem hormonalnym. Również medycyna akademicka wspomina w swoich wypowiedziach pozytywnie o tego typu terapii, cytuję: ”Opieka zdrowotna z perspektywy pacjenta z endometriozą: Przegląd systematyczny badań, którego autorami byli Dancet i wsp. miał na celu poznanie perspektywy pacjenta w zakresie opieki związanej z endometriozą oraz określenie, w jaki sposób można poprawić orientację tej opieki na pacjenta. Badania wykorzystane w przeglądzie były prowadzone w różnych rozwiniętych krajach (np. Kanadzie, USA, Australii, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii).
Specyficzne aspekty opieki oceniane przez pacjentów podzielono na 10 wymiarów (towarzyszą im wypowiedzi pacjentów):
- Dostęp do opieki zdrowotnej („Myślę, że największym problemem było uzyskanie diagnozy, co trwało lata”).
- Szacunek dla wartości, preferencji i potrzeb pacjentów („Kiedy uzyskałam diagnozę „endo”, zirytowało mnie to, że wcześniej mi nie wierzono i nie byłam traktowana poważnie”).
- Koordynacja i integracja opieki (Niektórzy pacjenci cenili zapewnienie alternatywnych/uzupełniających systemów opieki – „Leczenie mogłoby obejmować refleksologię, właściwą dietę i akupunkturę – tańsze niż kuracja Zoladex’em”).[..]”
(Artykuł w Farmakoekonomika pt. “Ekonomiczny i społeczny wymiar endometriozy”, Anna Królak, Patrycja Kurowska, Wojciech Giermaziak).
Również w zagranicznych klinikach, gdzie operuje się ciężkie przypadki pacjentek z endometriozą w ostatnim stopniu jej zaawansowania, np. w Niemczech, zaleca się korzystanie z refleksoterapii stóp w ramach rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych, jako skuteczną terapię w powrocie do zdrowia i komfortowego życia.
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Czy uważasz, że refleksologia i naturopatia mogą pomóc w regulacji hormonalnej u pacjentek z endometriozą?
Marzena Gólska (Life Nature Balance):
Oczywiście, takie jest jedno z głównych działań refleksologii w leczeniu endometriozy. Z jednej strony działanie przeciwbólowe (równie skuteczne u kobiet przy menstruacji), z drugiej pobudzanie lub wyciszanie pracy danych układów, jak np. pobudzenie pracy tarczycy w przypadku niedoczynności, a wyciszenie stanów zapalnych w obrębie miednicy, z trzeciej zaś odblokowanie zastojów energetycznych w ciele. Warto przypomnieć, że w medycynie chińskiej, to właśnie blokady energetyczne w danych meridianach są uważane za główne przyczyny chorób, jak m.in. tzw. “zimna macica”, zastój Jing Nerek, o czym zresztą była już mowa na Twoim blogu: Tradycyjna Medycyna Chińska i endometrioza. Endometrioza to dolegliwość hormonozależna, gdzie występuje nierównowaga – zbyt duża ilość estrogenów w stosunku do progesteronu, często powiązana z nierównowagą w całym układzie hormonalnym – na poziomie tarczycy, nadnerczy, jajników i grasicy (odporność). Refleksoterapia stóp skutecznie pobudza układ hormonalny do prawidłowej pracy gruczołów, i powiedziałabym więcej, jeśli jest to terapia regularna, bądź nawet codzienna autorefleksologia wykonywana przez kobietę w zaciszu domowym, to bywa ona równie skuteczna jak regulowanie hormonów lekami, z tym że bez skutków ubocznych (organizm naturalnie “wie”, jak to wszystko samodzielnie wyregulować). Do tego wspomagająco można zastosować ziołolecznictwo, odpowiednią suplementację, rozgrzewanie lędźwi (nerki) oraz rejonu miednicy (“zimna macica”’), aby ruszyć zastoje krwi i energii oraz pracę z emocjami, z lękiem (lęk i strach to również nerki). Wszystko po to, aby holistycznie i kompleksowo wspomóc ciało w samouzdrawianiu, jednocześnie nie przeszkadzając mu poprzez nieodpowiednie pożywienie, nadmiar stresu, zbyt dużo używek, za mała ilość snu itp.
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Jakie są doświadczenia i sukcesy pacjentek, które skorzystały z refleksologii i naturopatii w celu łagodzenia objawów endometriozy?
Marzena Gólska (Life Nature Balance): Pierwsze, co zauważam przy kolejnych spotkaniach z pacjentką, to przywrócenie wiary w wyzdrowienie oraz uspokojenie umysłu, a to już naprawdę bardzo dużo i bez tego nie zadziała żaden proces leczenia. Kobiety i coraz częściej niestety młode dziewczyny, które dowiadują się o tej uciążliwej chorobie, mają w sobie duży strach przed przyszłością, czy początki depresji. Tak więc uspokojenie ich emocji i nadmiernego myślenia o przyszłości, choć trochę pozwala zminimalizować nadmiar stresu, który tylko potęguje zaburzenia hormonalne (nadmiar kortyzolu) i biochemiczne w ciele.
Co ciekawe, większość kobiet z endometriozą, które przyszło mi poznać, ma wiele cech wspólnych. Są to często kobiety szczupłe w typie ajurwedyjskiej doszy Vata, z dużym zimnem w ciele, słabym krążeniem, bladą skórą, bywa, że z anemią lub niedoczynnością tarczycy, z Hashimoto. Ich stopy są najczęściej przy pierwszym zabiegu refleksoterapii bardzo wrażliwe na dotyk, co zmienia się na plus przy każdym, kolejnym spotkaniu. Dlatego pozytywny wpływ tej terapii naturalnej możliwy jest tylko i wyłącznie przy regularnych zabiegach, najlepiej raz w tygodniu, w różnych fazach cyklu menstruacyjnego. Refleksologia pozwala nie tylko odstresować ciało i umysł, ale także zmniejszyć ból w miednicy, jajnikach czy piersiach poprzez regulację całego układu hormonalnego. Dodatkowo zabieg taki wspiera pracę wątroby, trzustki oraz nerek, pobudza odporność, przy jednoczesnym wyciszaniu układu limfatycznego (choroby z autoagresji) oraz ułatwia ciału oczyszczanie się z toksyn, a wszystko po to, aby przywrócić organizmowi utraconą równowagę i zdrowie.
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Czy istnieją jakieś przeciwwskazania lub ograniczenia w stosowaniu refleksologii i naturopatii u pacjentek z endometriozą?
Marzena Gólska (Life Nature Balance): Owszem istnieją takie przeciwwskazania do zabiegu refleksologicznego, takie jak ciąża (szczególnie pierwszy trymestr lub ciąża zagrożona), przeszczepy organów (pamięć komórkowa) oraz nowotwory w trakcie diagnostyki, gdzie istnieje ryzyko “rozsiania” przerzutów po organizmie. Również nie zalecane są stany zapalne z gorączką, kiedy to powinno się odpoczywać, a nie stymulować dodatkowo ciało do kolejnych wyzwań oraz bardzo zaawansowana grzybica stóp uniemożliwiająca bezpieczne przeprowadzenie zabiegu. I to, o czym mało który terapeuta, czy to medycyny akademickiej czy niekonwencjonalnej, wspomina – podejście pacjenta. Bo tylko zaufanie w działanie danej terapii, również w przypadku refleksologii, oraz współpraca z naturopatą w zakresie zmiany stylu życia (dieta, ruch, myślenie), przynosi zamierzony efekt w postaci zdrowia. Odpowiedzialność za zdrowie oraz działanie, w celu jego przywrócenia, zawsze pozostaje po stronie pacjenta, żaden lekarz czy terapeuta nie jest w stanie tego zrobić za nikogo, ale wzajemne zrozumienie czyni naprawdę cuda.
Patrycja Furs (Endodziewczyna): Czym się kierować przy wyborze specjalisty? Jakie musi mieć wykształcenie w tym kierunku?
Marzena Gólska (Life Nature Balance): Przede wszystkim, tak jak w przypadku większości terapeutów – opiniami innych pacjentów, którzy polecają danego refleksologa ze względu na wiedzę, praktykę oraz skuteczność i empatię. Zawód refleksologa, tak jak wspomniałam wcześniej, można zdobyć w różnych szkołach, w nurcie zachodnim lub łączącym medycynę współczesną z medycyną Wschodu. Z doświadczenia im bardziej holistyczne podejście do pacjenta, kiedy to refleksolog posiada także wiedzę i wykształcenie jako naturopata, tym bardziej możemy być pewni, że jesteśmy w dobrych rękach.
Jeśli mogę to chciałabym zakończyć naszą rozmowę taką sentencją z książki “Refleksologia” Chris’a Stormer, która w tych krótkich zdaniach wyjaśnia sens tej skutecznej i bezinwazyjnej terapii naturalnej:
“Refleksologia i współczesna medycyna, stosowane równolegle z korzyścią dla pacjenta, tworzą dynamiczną całość.” – szczególnie w przypadku endometriozy łączącej często zabiegi operacyjne oraz farmakologię z terapiami naturalnymi.
“Zdrowie i uzdrowienie są blisko – w odległości zaledwie dwóch stóp”.
I całe clue przyczyny wszystkich dolegliwości, czyli “choroba zaczyna się w głowie” (również ta “genetyczna”, epigenetyka):
“To, w co umysł wierzy, staje się rzeczywistością ciała”.
Mam na imię Marzena, jestem kobietą i mamą, a na drogę zawodową związaną z medycyną naturalną, poprowadziły mnie własne problemy zdrowotne (torbiele w jajniku i piersiach). Szukając nieinwazyjnych terapii naturalnych, za pomocą których jestem w stanie samodzielnie o siebie zadbać na co dzień, trafiłam na refleksologię. Obecnie moja pasja, miłość i sposób na życie w połączeniu z naturopatią, która pięknie uzupełnia powrót do homeostazy. Ukończyłam kursy w Polskim Instytucie Refleksologii oraz w Modern Reflexology Academy, przede mną egzamin zawodowy naturopaty w Instytucie Zielarstwa Polskiego i Terapii Naturalnych.
Każda osoba, która pojawia się w moim gabinecie, jest zaopiekowana holistycznie – poprzez refleksologię oraz konsultację w zakresie diety, suplementacji oraz stylu życia. W swojej pracy wykorzystuję wiedzę z zakresu ajurwedy, TCM, termopunktury, ziołolecznictwa oraz medycyny energetycznej, a więc całościowo i indywidualnie pod kątem dolegliwości, możliwości oraz stanu psychicznego.
Drzewo w moim logotypie symbolizuje równowagę – od korzeni (naszych narodzin i fundamentów) po życie obecne. Bo to właśnie homeostaza i harmonia są niezbędne do tego, aby osiągnąć pełnię szczęścia, spokoju i zdrowia w życiu. Zapraszam na zabiegi do Rumi (woj. pomorskie) lub na konsultację zdalnie w zakresie refleksologii i terapii naturalnych.
