Endometrioza najczęściej kojarzona jest z silnym bólem menstruacyjnym i trudnościami w zajściu w ciążę. Jednak warto zauważyć, że nietypowe objawy endometriozy są równie uciążliwe.
Nietypowe objawy endometriozy - dlaczego warto o nich wspomnieć?
Zanim przejdę do omówienia nietypowych objawów, chciałabym też poruszyć kwestię tego, dlaczego w ogóle jest sens o tym mówić. Pomimo tego, że o endometriozie jest coraz głośniej, diagnoza tej choroby jest często nadal opóźniona. Jednym z głównych powodów jest skoncentrowanie się na tradycyjnych objawach, takich jak silne bóle menstruacyjne i trudności w zajściu w ciążę, przez co wiele innych, nietypowych objawów pozostaje pomijanych.
Mówienie o nietypowych objawach zwiększa szanse na trafną diagnozę, ponieważ lekarze i my – pacjentki – będziemy bardziej świadomi różnorodnych aspektów choroby. Nietypowe objawy endometriozy mogą być często bagatelizowane lub źle zrozumiane przez nas – kobiety z endometriozą – a nawet niektórych profesjonalistów medycznych. Mówienie o tych objawach pomaga podnosić świadomość i eliminuje poczucie izolacji u kobiet, które ich doświadczają. Dzięki temu możemy czuć się bardziej zrozumiane i mamy większą szansę na skuteczną opiekę medyczną.
Mówienie o nietypowych objawach pozwala społeczeństwu lepiej rozumieć złożoność endometriozy i jej wpływu na nasze codzienne życie.
Jakie są nietypowe objawy endometriozy?
1. Zmęczenie i brak energii
Chociaż zmęczenie może być związane z wieloma różnymi czynnikami, przewlekłe zmęczenie jest jednym z nietypowych objawów endometriozy, o którym wspominają niektóre kobiety. To zmęczenie nie ustępuje pomimo odpowiedniego odpoczynku. Endometrioza może wpływać na hormony i procesy zapalne w organizmie, co prowadzi do uczucia przewlekłego zmęczenia i obniżonej energii.
Społeczeństwo często może postrzegać nas jako leniwe, a w próbie udowodnienia swojej wartości, jeszcze bardziej obciążamy nasz organizm, który właśnie woła o zatrzymanie się. Pamiętajmy o tym, że organizm, który zmaga się z przewlekłym stanem zapalnym ma prawo być zmęczony!
2. Problemy z układem pokarmowym
Endometrioza może mieć również wpływ na układ pokarmowy. Niektóre kobiety z endometriozą zgłaszają dolegliwości takie jak ból brzucha, wzdęcia, zaparcia lub biegunki. Te objawy mogą być spowodowane zrostami endometrialnymi, które wpływają na funkcjonowanie jelit. Przy endometriozie często występuje także SIBO lub/i IBS. Problemy z układem trawiennym mogą nasilać się podczas miesiączki – np. bolesne skurcze jelit i biegunki.
3. Bóle pleców i dolnej części kręgosłupa
Endometrioza może również objawiać się bólami pleców i dolnej części kręgosłupa. Niektóre kobiety z endometriozą doświadczają silnych skurczów mięśni miednicy, które promieniują do pleców. Ten ból może być przewlekły i nasilać się w okresie menstruacyjnym.
W moim przypadku, podczas miesiączki, doświadczałam bólu w dolnej części pleców. Było to nie tylko uczucie bólu z przodu (w okolicach brzucha), ale także z tyłu, w dolnej części pleców. Wydawało się, że ból obejmuje obie te części ciała jednocześnie.
4. Ból podczas oddawania moczu lub wypróżniania
Nietypowe objawy endometriozy to także ból podczas oddawania moczu lub wypróżniania (a nawet występowanie krwi). Endometrioza może prowadzić do powstania zrostów i blizn w obrębie miednicy. Zrosty mogą ograniczać normalną ruchomość narządów, co może prowadzić do bólu podczas ich ruchu. Może to powodować dyskomfort, ból i częste uczucie parcia. Stan zapalny również może przyczyniać się do odczuwania tych objawów.
„Burza hormonalna” może powodować biegunki. Podczas cyklu menstruacyjnego hormony, takie jak estrogen i progesteron, ulegają regularnym zmianom. U kobiet z endometriozą te zmiany hormonalne mogą być bardziej intensywne i niestabilne. Burze hormonalne, które towarzyszą okresowi menstruacyjnemu, mogą wpływać na pracę jelit, powodując ich nadmierną aktywność, co z kolei prowadzi do biegunek.
Endometrioza może mieć również wpływ na mięśnie miednicy, powodując ich napięcie lub osłabienie. Zaburzenia mięśni miednicy mogą wpływać na funkcjonowanie jelit i pęcherza, co skutkuje bólem podczas wypróżniania lub oddawania moczu.
Warto zbadać się u specjalisty od endometriozy, aby ocenił, czy nie mamy ognisk ani guzów na jelicie i pęcherzu.
5. Bóle głowy jako nietypowe objawy endometriozy
Niektóre kobiety z tą chorobą doświadczają nawracających migren, które mogą występować cyklicznie, zazwyczaj w okresie menstruacyjnym lub przed nim. Choć przyczyna związku między endometriozą a bólami głowy nie jest do końca znana, istnieją teorie sugerujące, że stany zapalne i zmiany hormonalne związane z endometriozą mogą wpływać na układ nerwowy i przyczyniać się do występowania migrenowych bólów głowy.
Ostatnio pytałam moich obserwatorek, czy również doświadczają bólów głowy i migren i okazało się, że to powszechny problem wśród moich czytelniczek z endometriozą.
6. Ból podczas stosunku
Jednym z nietypowych objawów endometriozy (choć mówi się o tym już coraz śmielej) jest ból podczas stosunku, znany medycznie jako dyspareunia. Ta dolegliwość znacząco wpływa na jakość życia seksualnego.
Podczas stosunku może wystąpić dyskomfort, a nawet ból, który jest spowodowany przez obecność tkanki podobnej do błony śluzowej macicy (endometrium) w okolicach narządów płciowych. Tkanka ta może znaleźć się poza jamą macicy, osadzając się w okolicach pochwy, szyjki macicy… Podczas penetracji, ta tkanka może ulec podrażnieniu, co powoduje odczuwanie dyskomfortu i bólu.
Ból podczas stosunku to problem, który nie powinien być zbagatelizowany. Ignorowanie tego objawu może prowadzić do poważniejszych komplikacji i negatywnie wpłynąć na jakość życia. Niestety często uznaje się to za wstydliwy problem i niechętnie się o nim wspomina u lekarza czy fizjoterapeuty. Może się nam wydawać, że wina leży w nas samych, ale tak nie jest. Ból podczas stosunku jest sygnałem, że coś może być nie tak w naszym organizmie. Dzięki temu można rozpocząć odpowiednie leczenie, co znacznie poprawi komfort intymności.
7. Alergie
Niektóre kobiety z endometriozą zgłaszają występowanie objawów alergii, które mogą obejmować katar, łzawienie oczu, swędzenie skóry lub inne objawy reakcji alergicznej. Chociaż bezpośredni związek między endometriozą a alergią nie jest jeszcze w pełni zrozumiany, istnieje hipoteza, że procesy zapalne związane z endometriozą mogą wpływać na reakcje alergiczne organizmu. Warto zauważyć, że nie wszystkie przypadki alergii są związane z endometriozą, dlatego istotne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu prawidłowej oceny i diagnozy.
Ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że u mnie objawy alergii pojawiły się wraz z nasileniem objawów endometriozy, a obecnie poddaję się procesowi odczulania. Interesujące jest, że jako dziecko i nastolatka nie miałam zdiagnozowanej alergii. Jednak wraz z wystąpieniem endometriozy, objawy alergii zaczęły się pojawiać w sposób tak intensywny, że znacznie utrudniały moje codzienne funkcjonowanie.
8. Osłabiona odporność
Niektóre kobiety z endometriozą mogą odczuwać osłabienie odporności, co może skutkować częstszymi infekcjami, przeziębieniami lub innymi chorobami. Procesy zapalne związane z endometriozą mogą wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego, co prowadzi do obniżenia odporności organizmu. Oczywiście, taka jest hipoteza, ale nie u wszystkich musi tak być. Osłabienie odporności może sprawić, że jesteśmy bardziej podatne na infekcje i choroby, co może mieć wpływ na ogólny stan zdrowia.
W moim przypadku wystąpiła osłabiona odporność wraz z nasileniem objawów endometriozy i alergią. Odporność była u mnie tak słaba, że potrafiłam mieć opryszczkę nawet dwa razy w miesiącu.
9. Mgła mózgowa
Mgła mózgowa (ang. brain fog) to określenie na uczucie dezorientacji, zaburzenia koncentracji, trudności w skupieniu uwagi, zapominanie rzeczy i ogólnie obniżony poziom kognitywny (zmniejszenie zdolności poznawczych i umiejętności intelektualnych).
Doświadczanie mgły mózgowej można opisać jako zamglone myśli, a pamięć i zdolność myślenia jest osłabiona.
Chociaż mgła mózgowa nie jest objawem typowo kojarzonym z endometriozą, to wśród niektórych kobiet z tą chorobą może ona występować jako część szerokiego spektrum objawów. Endometrioza jest stanem zapalnym, który może wpływać na różne obszary organizmu, w tym na układ nerwowy. Stan zapalny i przewlekły ból związany z endometriozą mogą wpływać na funkcje mózgu i procesy poznawcze.
Nietypowe objawy endometriozy, jako elementy układanki
Chociaż każdy z tych objawów sam w sobie może być nietypowy i niewyróżniający się, warto zwrócić uwagę na ich występowanie jako elementy układanki. To właśnie uzupełnienie tych elementów, wraz z bardziej powszechnymi dolegliwościami, takimi jak bolesne miesiączki, bolesne owulacje czy trudności w zajściu w ciążę, może dostarczyć lekarzom bardziej kompletny obraz choroby i ułatwić postawienie trafnej diagnozy.
Podsumowując, mówienie o nietypowych objawach endometriozy ma kluczowe znaczenie dla wcześniejszej diagnozy, poprawy opieki zdrowotnej, zwiększenia świadomości społecznej oraz postępu w badaniach naukowych. Pomaga to także zmniejszyć izolację i marginalizację pacjentek, które doświadczają nietypowych symptomów. Dlatego ważne jest, aby społeczeństwo, pacjentki, lekarze i badacze rozmawiali na ten temat, aby poprawić jakość życia kobiet z endometriozą i podjąć bardziej kompleksowe podejście do tej choroby.
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o stylu życia w endometriozie, to polecam ci moją książkę Przewodnik po endometriozie.
