SIBO a endometrioza – co oznacza skrót SIBO i jaki związek ma to schorzenie z endometriozą? Endokobietom znane są wzdęcia, skurcze jelit, gazy, bóle brzucha i inne objawy, które świadczą nie tylko o endometriozie, ale także mogą wskazywać na zespół nadmiernego rozrostu bakterii w jelicie cienkim i zespół jelita drażliwego.
Czym jest SIBO? Objawy i przyczyny
SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to zespół nadmiernego rozrostu bakterii w jelicie cienkim, co prowadzi do uszkodzenia bariery jelitowej i zaburzeń trawienia i wchłaniania składników odżywczych.
Jelito cienkie to najdłuższy odcinek przewodu pokarmowego, ale mimo tej długości fizjologicznie występuje w nim niewiele bakterii. Nie ma ryzyka, że zarazimy się od kogoś, ponieważ za rozwój SIBO odpowiadają bakterie należące do własnej mikroflory osoby z tą dolegliwością.
Przyczyną SIBO może być m.in:
– za mała ilość kwasu żołądkowego,
– zaburzenia motorki jelita cienkiego,
– zaburzenie wydzielania enzymów trzustkowych
– powikłania po operacji w obrębie jamy brzusznej, zrosty, stan po operacji podczas której doszło do wycięcia fragmentu jelita – zastawki krętniczo-kątniczej,
– wady strukturalne cienkiego odcinka jelita,
– w przebiegu zespołu jelita drażliwego (IBS) – nawet 85% osób z zespołem jelita drażliwego choruje jednocześnie na SIBO,
– inne choroby przewodu pokarmowego: celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół krótkiego jelita.
Objawy SIBO mogą być następujące:
– wzdęcia, nadmierne gromadzenie i oddawanie gazów,
– zmęczenie,
– zgaga,
– mdłości,
– bóle głowy,
– bóle brzucha,
– uczucie pełności w brzuchu,
– przewlekła biegunka i/lub zatwardzenie,
– nieuzasadniona utrata masy ciała, niedobory pokarmowe,
– czasem powiększenie obwodu brzucha (przez Endokobiety nazywane Endobelly)
SIBO a endometrioza
U kobiet z endometriozą objawy żołądkowo – jelitowe są tak samo częste jak objawy ginekologiczne. U ponad 90% kobiet, u których zdiagnozowano endometriozę, początkowo występowały objawy ze strony przewodu pokarmowego. Sama też tego doświadczyłam! Wzdęcia są najczęstszym objawem, zgłaszanym aż przez 83% kobiet z endometriozą. (1)
Istnieją doniesienia o możliwym związku między endometriozą a SIBO. Jeden z możliwych związków między endometriozą a SIBO polega na tym, że obie choroby wiążą się z zaburzeniami motoryki jelit i dysfunkcją jelita. W jednym z badań z 2015 roku opublikowanym w czasopiśmie “Journal of Gastroenterology and Hepatology”, stwierdzono, że u pacjentek z endometriozą częściej dochodzi do zaburzeń motoryki jelit niż u osób bez endometriozy, co może zwiększać ryzyko wystąpienia SIBO.
Twoje ciało ma swoje mechanizmy obronne przed przerostem bakterii, a jednym z nich jest dobrze funkcjonująca motoryka jelit. Stan zapalny u kobiet z endometriozą powoduje zrosty, które tworzą “blokady” utrudniające poruszanie się cząstek żywności, umożliwiając bakteriom żerowanie na nich i ich rozrost oraz zakłócają ruchliwość jelit (2). Może to prowadzić do objawów, takich jak zmiana wypróżnień, przewlekłe wzdęcia, bóle brzucha, niepełne lub nawet bolesne wypróżnianie, nudności itp. W niektórych przypadkach zrosty mogą powodować całkowitą niedrożność jelit, wówczas wymagana jest pilna pomoc medyczna. (3)
Inne badanie, opublikowane w “ Journal of Clinical Gastroenterology” w 2012 roku, sugeruje również, że u pacjentek z endometriozą często występują objawy związane z SIBO, takie jak biegunka i nietolerancje pokarmowe. Jednak w dalszym ciągu brakuje solidnych badań potwierdzających ten związek.
Mimo tego, że istnieją doniesienia o związku między endometriozą a SIBO, potrzebne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć tą zależność.
Jeśli chorujesz na endometriozę i doświadczasz objawów sugerujących, że możesz cierpieć też na SIBO, wykonaj test oddechowy (wodorowo-metanowy) w celu diagnozy. Zgłoś się również do dietetyka klinicznego specjalizującego się w dietoterapii tego schorzenia oraz gastrologa, ponieważ przy SIBO trzeba zastosować odpowiednie leczenie (antybiotykoterapia) i dietę.
SIBO i endometrioza - dieta
Dostępne są pewne informacje na temat odpowiedniej diety dla pacjentek z endometriozą i SIBO. Jednak, ze względu na brak badań klinicznych dotyczących dietoterapii u kobiet z obiema chorobami, zalecenia żywieniowe są zazwyczaj oparte na teorii, a nie konkretnych badaniach naukowych. Wiele doświadczonych w pracy z takimi pacjentkami specjalistów może pomóc w leczeniu na podstawie swojej codziennej pracy.
Mając endometriozę i SIBO powinno się ograniczyć spożycie cukru, laktozy, fruktozy, sorbitolu, ksylitolu i mannitolu, ponieważ te składniki mogą przyczyniać się do nasilenia objawów SIBO. Dieta, którą stosuje się przy SIBO (we współpracy z dietetykiem) to dieta FODMAP, która składa się z produktów niskofermentujących. W celu ustalenia indywidualnej diety, konieczna jest współpraca z dietetykiem.
Źródła:
1. Maroun P, Cooper MJW, Reid GD, Keirse MJNC. Relevance of Gastrointestinal Symptoms in Endometriosis. Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynecology 2009; 49: 411-414
2. Sorathia, S. J., Chippa, V., & Rivas, J. M. (2022). Small Intestinal Bacterial Overgrowth. In StatPearls. StatPearls Publishing. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31536241/
3. Rami Reddy, S. R., & Cappell, M. S. (2017). A Systematic Review of the Clinical Presentation, Diagnosis, and Treatment of Small Bowel Obstruction. Current gastroenterology reports, 19(6), 28. https://doi.org/10.1007/s11894-017-0566-9
4. M Pimentel. Review article: potential mechanisms of action of rifaximin in the management of irritable bowel syndrome with diarrhoea https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26618924/
5. Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. Treatment of pelvic pain associated with endometriosis: a committee opinion https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24630080/
6. Salem H.A., Fathalla M.M.M. Gastrointestinal symptoms in patients with different stages of endometriosis [published correction appears in Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004; 116 (1):130] Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004; 115: 225-9.
6. Michelle Y. Nabi, Samal Nauhria, Morgan Reel, Simon Londono, Anisha Vasireddi, Mina Elmiry, and Prakash V. A. K. Ramdass. Endometriosis and irritable bowel syndrome: A systematic review and meta-analyses
,.*https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9357916/
7. Tabibian J.H., Gornbein J., Healey P.J., et al. Patterns of gastrointestinal and gynecologic care for patients with irritablee bowel syndrome and endometriosis. Clin Gastroenterol Hepatol 2010; 8: 987-94.
8. Monika Cyprian. SIBO – przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego
https://instytut-mikroekologii.pl/sibo-przerost-flory-bakteryjnej-jelita-cienkiego/
9. Agnes Svensson,Louise Brunkwall,Bodil Roth, Marju Orho-Melander, and Bodil Ohlsson. Associations Between Endometriosis and Gut Microbiota