Czy endometrioza jest śmiertelna? Czy mogę na nią umrzeć? Takie pytania zadają sobie kobiety, które właśnie dowiedziały się, że one lub ktoś bliski choruje na tę chorobę. Nie mając wystarczającej wiedzy na temat endometriozy, mogą odczuwać lęk i niepewność. Choć endometrioza nie jest uznawana za chorobę śmiertelną, zdarzają się przypadki, gdy wyniszcza ona organizm do tego stopnia, że prowadzi do śmierci. Takie sytuacje są jednak rzadkie. Dziś opowiem o Jahmby Koikai, której śmierć z powodu endometriozy odbiła się szerokim echem w mediach.
Czy endometrioza jest śmiertelna?
Może wyjaśnijmy sobie na początek, czy endometrioza jest śmiertelna. Myślę, że warto o tym powiedzieć już na samym początku.
Endometrioza nie jest sama w sobie śmiertelna, ale może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym chronicznego bólu i niepłodności, które mogą znacznie obniżyć jakość życia pacjentek. Endometrioza może się wiązać z niektórymi stanami potencjalnie zagrażającymi życiu, takimi jak ciąża pozamaciczna, depresja, niedrożność jelita. Nieleczona endometrioza może prowadzić do poważnych komplikacji i potencjalnie zagrażać życiu pacjentki.
O tym, do czego może prowadzić nieleczona endometrioza, pisałam w tym wpisie.
Niestety nie ma znanej przyczyny ani metody zapobiegania tej chorobie, a leczenie skupia się głównie na łagodzeniu objawów poprzez leki przeciwbólowe, hormonalne terapie i, w niektórych przypadkach, chirurgię.
Historia Jahmby Koikai
Mary Njambi Koikai, szerzej znana jako Jahmby Koikai, poświęciła znaczną część swojego krótkiego życia na edukowanie Kenijczyków na temat endometriozy, wyniszczającej choroby, która doprowadziła do jej śmierci w wieku zaledwie 38 lat. Jako popularna prowadząca radiowa i DJ-ka, miała doskonałe warunki do edukowania innych. Opowiadała o swoich zmaganiach, często wzywając władze do odpowiedzialności i domagając się lepszej opieki zdrowotnej dla kobiet. Ona sama diagnozę otrzymała po 17 latach męki. Jej stan był jednym z tych rzadkich, ekstremalnych przypadków. W 2015 roku jej płuco zapadło się z powodu endometriozy. Ten stan nawracał w kolejnych miesiącach i latach, często wymagając specjalistycznych operacji.
Jahmby Koikai zbierała środki na kosztowną operację w Atlancie, w USA. Choroba zniszczyła jej ciało. W amerykańskim szpitalu usunięto endometriozę z macicy, okolic jelit i jajników. Największym wyzwaniem były jej płuca, ponieważ choroba rozprzestrzeniła się tam w taki sposób, że amerykański chirurg nie mógł uwierzyć w to, w jaki sposób była wcześniej leczona. Niewłaściwe leczenie w Kenii spowodowało ten bałagan.
Pod koniec maja Jahmby Koikai udostępniła na swoim profilu na Instagramie zdjęcie ze szpitalnego łóżka. W poście opisała, jak endometrioza zrujnowała jej życie, rozprzestrzeniając się niemal na cały organizm. Choroba zaatakowała jej zęby i dziąsła, serce, płuca, przeponę, kręgosłup oraz wzrok. Doprowadziła również do decyzji lekarzy o usunięciu wyrostka robaczkowego. Ponadto, z powodu endometriozy, Jahmby cierpiała na ciężką anemię.
W swoim poście skierowała również apel do prezydenta Kenii, który przebywał z wizytą w Stanach Zjednoczonych.
„Jednym z głównych tematów pańskiej wizyty jest inwestowanie w zdrowie. (…) Chciałabym uprzejmie zasugerować kilka spotkań, które mogłyby pomóc milionom Kenijek cierpiących w milczeniu. Proszę, rozważcie sfinansowanie leczenia w Centrum Opieki nad Endometriozą i oddziale dla kobiet w Northside Hospital oraz opieki dr. Kena Sinervo i dr. Johna Gouldmana, którzy specjalizują się w leczeniu kobiet z całego świata” – napisała.
To był jej ostatni post. Jahmby Koikai zmarła 4 czerwca.
Czy Ty musisz się bać o swoje życie?
Bez wątpienia, jeśli chorujesz na endometriozę, konieczne jest jej odpowiednie leczenie. Przykład Jahmby Koikai pokazuje, jak ważne jest, aby leczenie było właściwe.
Sprawa Jahmby Koikai stała się głośna, gdyż endometrioza rzadko prowadzi do śmierci. W takich przypadkach celem jest zwrócenie uwagi na powagę tej choroby. Jednak jako osoba chorująca na endometriozę, musisz dbać o swoje zdrowie, unikając jednocześnie nadmiernego stresu związanego z takimi wiadomościami. Endometrioza sama w sobie jest dużym obciążeniem psychicznym. Wiele dziewczyn pisze do mnie, załamane diagnozą i problemami z płodnością. Trudno im sobie z tym poradzić. Wyobraź sobie, jak się czują, gdy przeczytają, że endometrioza kogoś zabiła. Takie historie mogą wywoływać ataki paniki. Nie chcę sugerować, że powinniśmy o nich milczeć – wręcz przeciwnie. Ważne jest, aby uświadamiać społeczeństwo, jednak my, jako pacjentki, nie powinnyśmy popadać w panikę.
Prawda jest taka, że endometrioza prowadzi do śmierci niezwykle rzadko. Około 1 na 10 kobiet ma endometriozę. Wyobraź sobie tę liczbę w Polsce. Jak często słyszysz, że Polki umierają przez endometriozę? Właśnie… Choć nasza ochrona zdrowia nie jest idealna, sytuacja nie jest najgorsza. Przypadek Jahmby Koikai był wyjątkowo ciężki, a dodatkowo w Kenii prowadzono niewłaściwe leczenie, które spowodowało komplikacje.
Chcę Cię uspokoić, bo wiem, że sama świadomość choroby jest już dużym obciążeniem psychicznym.
- Rukanga, B. (06.06.2024). Endometriosis tormented her every month – and killed her aged 38. BBC News. Dostępe na: https://www.bbc.com/news/articles/c722dzn07rlo
- Cirilli, C. (04.04.2018). Kenyan TV personality Njambi Koikai opens up about her endometriosis nightmare. Endofound. Dostępne na: https://www.endofound.org/kenyan-tv-personality-njambi-koikai-opens-up-about-her-endometriosis-nightmare
- Tchórzewska, A. (07.062024). Najpierw endometrioza zabrała jej zdrowie, a potem życie. Kenijska prezenterka radiowa i DJ-ka zmarła w wieku 38 lat. Hellozdrowie. Dostępna na: https://www.hellozdrowie.pl/najpierw-endometrioza-zabrala-jej-zdrowie-a-potem-zycie-kenijska-prezenterka-radiowa-i-dj-ka-zmarla-w-wieku-38-lat/
- Wantuch, D. (06.06.2024). 38-letnia kenijska DJ-ka przegrała z endometriozą. „17 lat zajęło postawienie diagnozy”. Wysokie Obcasy. Dostępne na: https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,163229,31036238,38-letnia-kenijska-dj-ka-przegrala-z-endemetrioza-17-lat-zajelo.html
- World Health Organization. (24.03.2023). Endometriosis. Dostępne na: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/endometriosis
